Industrieel Museum Zeeland in Sas van Gent
Bewoners realiseren museum in leegstaande loods suikerfabriek
Sas van Gent is de thuisbasis van het Industrieel Museum Zeeland. Vooralsnog is deze gevestigd in een voormalige werkplaats van de dienst gemeentewerken, maar de stichting Industrieel Museum Zeeland – geheel gerund door vrijwilligers – vatte het idee om het museum een plek te geven die haar naam eer aandoet. Ze startten met de transformatie van de leegstaande voormalige suikerloods van de Coöperatieve Suikerfabriek tot museum.
Sas van Gent ligt aan de oorsprong van de Industriële Ontwikkeling van Zeeland en de historische suikerloodsen waren ooit onderdeel van de eerste Nederlandsche Coöperatieve Beetwortelsuikerfabriek die in 1899 in Sas van Gent werd gevestigd. De stichting Industrieel Museum Zeeland wil met de realisatie van het nieuwe industrieel museum zorgen voor een eigentijdse museale beleving en een bewustwording van de maatschappelijke en economische impact van de Zeeuwse industrie in heden, verleden en toekomst.
Het museum richt zich dan ook niet alleen op het behouden en presenteren van de industriële geschiedenis en de bijbehorende cultuurhistorische en landschappelijke ontwikkeling van Zeeland, maar tevens op het heden en de toekomst van de Zeeuwse industrie. Daarmee zijn innovatie en duurzaamheid in de Zeeuwse industrie belangrijke onderwerpen in de museale presentatie. Deze materiële en immateriële zaken vormen, naast typisch industriële collectiestukken, essentiële onderdelen van de collectie van het Industrieel Museum Zeeland.
Het Industrieel Museum Zeeland draait op vrijwilligers. De opbouw, de rondleidingen, het onderhoud, etc. wordt allemaal gedaan door mensen die zich belangeloos inzetten voor het museum.
Transformatie
De suikerloodsen en het omliggende terrein zijn door de gemeente Terneuzen in 2010 aangekocht. Op het terrein wordt een museumpark en parkeerplaatsen ingericht. De naastgelegen witte villa moet voorzien in horeca. De suikerloodsen zijn gerestaureerd en geïsoleerd om ze beter geschikt te maken voor museaal gebruik. De gemeente Terneuzen is eigenaar van het vastgoed en formeel opdrachtgever voor de transformatie van het casco, de niet-museale ruimten en de installaties. Stichting Industrieel Museum Zeeland is de formele opdrachtgever voor de inrichting. Deze inrichting wordt gesponsord door vele lokaal gevestigde industriebedrijven en gefinancierd met bijdragen uit private fondsen als het VSB-fonds.
Ook na de opening van het museum zal het museum geëxploiteerd worden door een stichting. De gemeente Terneuzen, het bedrijfsleven en diverse fondsen zullen een bijdrage leveren aan de exploitatie van het museum. Zo blijft de gemeente Terneuzen eigenaar van het aangekochte pand en omliggende terrein met parkeervoorzieningen en is zij daarmee ook verantwoordelijk voor het groot onderhoud. Tevens draagt de gemeente Terneuzen bij aan de toekomstige exploitatie van het museum.
Open monumentendag 2012 (bron: www.industrieelmuseumzeeland.nl)
Co-productie
Het Industrieel Museum Zeeland kent niet alleen haar oorsprong vanuit het vrijwilligersleven, maar ook de opbouw en exploitatie van het museum wordt sterk gedragen door de lokale, regionale en provinciale samenleving.
De wijze waarop het nieuwe museum wordt gerealiseerd mag met recht uniek genoemd worden. Hoewel de Stichting Industrieel Museum Zeeland formeel verantwoordelijk is voor de realisatie van het museum, gaat het hier feitelijk om een co-productie tussen het vrijwilligersleven, de Zeeuwse industrie en Zeeuwse overheden. De Stichting Industrieel Museum Zeeland, gedragen door vele vrijwilligers binnen en buiten Sas van Gent, werkt samen met de gemeente en het betrokken bedrijfsleven aan de feitelijke realisatie. Daarnaast wordt samengewerkt met bestaande musea en bezoekerscentra zoals Het Portaal van Vlaanderen, het maritiem Muzeeum in Vlissingen, Biobase trainingscentrum en het MIAT museum in Gent.
Het Industrieel Museum Zeeland opent haar deuren op 17 januari 2015.
Foto boven: De suikerloods (foto: Sas4550, via Flickr)